Grote kunstwerken zijn pas groot
wanneer zij voor iedereen toegankelijk zijn,
begrepen, gezien en bewonderd worden.*
Op tegelgebied geldt het 98-tegels tellend majolica-tegeltableau in het MAS met de voorstelling van de Bekering van Saulus op weg naar Damascus als het meesterstuk van deze 16de-eeuwse Antwerpse kunstnijverheid. Gemakshalve wordt het in de studie afgekort aangeduid als het Saulustableau.
Volgens een (mondelinge?) mededeling gedaan door Frans Claes aan Marcel Laurent zijn de tegels die dit tableau samenstellen, gevonden op het terrein van het 16de-eeuwse majolica-atelier Den Salm in de Kammenstraat te Antwerpen.
Het Saulustableau werd in 1890 aangekocht door Museum van Oudheden Het Steen van de heer L. Van Ryswyck, een Antwerpse zilversmid.
Dit rapport is een poging om een antwoord te vinden op de vraag hoe deze Van Ryswyck in het bezit kon komen van dit prachtig en uniek tegeltableau dat na zijn vervaardiging in 1547 volledig in de anonimiteit is gebleven en plots in 1890 – bijna drie-en-een-halve eeuw later – tevoorschijn komt.
Wat is de link tussen Van Ryswyck en het pand Den Salm in de Kammenstraat?
Een sluitend antwoord is er niet. Wel kon heel wat informatie verzameld worden die een basis legt voor verder onderzoek.
Tezelfdertijd werd heel wat informatie verzameld over de bewoningsgeschiedenis van majolica-atelier Den Salm en hoe deze site evolueerde tot in onze tijd.
In 2017-2018 werd een grondige restauratie van het tableau uitgevoerd door een team van Antwerpse restauratoren, onder leiding van curator Annemie De Vos. Een verslag van deze restauratie werd gepubliceerd in het “Journal of the Tiles & Architectal Ceramics Society”, Volume 24, 2018.
Open/Download “Tacs Journal” – 32 MB – 13 pagina’s
- Uit de openingsrede van José Berardo, voorzitter van de vereniging van collecties, bij de opening van Museu Berardo Estremoz, Portugal, 2020.